Een maagverkleining: alles wat je moet weten.

30.09.2022

 

Een maagverkleining laten doen is een belangrijke beslissing die je niet vandaag op morgen neemt. Het is een ingrijpende gebeurtenis met heel wat zaken om mee rekening te houden. Een maagverkleining overwegen, kan omwille van verschillende redenen zijn:

  • Je lijdt aan ernstig overgewicht;
  • Je hebt diabetes;
  • Je hebt last van andere nadelige gevolgen van overgewicht zoals slaapapneu, gewrichtspijnen, een te hoge bloeddruk of een te hoge cholesterol.

Overweeg jij een maagverkleining? Lees hieronder alles wat je moet weten vooraleer je deze belangrijke beslissing in je leven neemt. Ontdek wat je mag verwachten, van voorzorg tot nazorg.

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

Wat is een maagverkleining?

Een maagverkleining is een ingrijpende operatie voor mensen met obesitas of zwaarlijvigheid welke een chronische vorm van overgewicht is, gekenmerkt door een overmatige vetopstapeling in het lichaam. Bij deze operatie wordt de maag aanzienlijk verkleind. Dit helpt de patiënt om snel en duurzaam gewicht te verliezen. Soms blijft na deze operatie slechts 10% van de oorspronkelijke maag over.

Naar boven ⏫

Welke soorten maagverkleiningen zijn er?

Er bestaan 2 soorten ingrepen die je kan onderbrengen in 2 categorieën.

  1. Bij de eerste soort wordt de maag verkleind zoals bij de sleeve of maagband. De verkleinde maag zorgt ervoor dat je minder voedsel kan eten. Hierdoor krijg je sneller een verzadigd gevoel.
  2. Bij de tweede soort wordt de maag verkleind en wordt de darm omgeleid. Dit is het geval bij de mini- gastric bypass en bij de duodenale switch. Hierdoor heb je minder calorieopname in de dunne darm, maar dus ook minder opname van vitamines en mineralen.

De meest voorkomende ingreep is de Gastric bypass, gevolgd door een sleeve gastrectomy.

Wat is het verschil tussen een maagverkleining, gastric bypass en gastric sleeve?

Een maagverkleining is een algemene benaming voor de ingreep waarbij de maag chirurgisch verkleind wordt. Zowel bij een gastric sleeve als bij een gastric bypass is dit het geval.

Bij een gastric sleeve wordt een groot deel van de maag wordt verwijderd waardoor alleen nog een maagbuis (= sleeve) overblijft. 

Bij een gastric bypass daarentegen worden het grootste deel van de maag, de twaalfvingerige darm en een deel van de dunne darm van de spijsvertering afgesloten. Hoewel bij de gastric sleeve vooral het hongergevoel afneemt, zorgt de gastric bypass ervoor dat voedingsstoffen minder goed opgenomen worden.

Tenslotte bestaat ook de mogelijkheid tot een maagband. Hierbij wordt een band rond het bovenste gedeelte van de maag geplaatst. Deze techniek deelt de maag op in 2 delen: de voormaag en de eigenlijke maag en resulteert in een snel verzadigingsgevoel.

Naar boven ⏫

Wanneer kom je in aanmerking voor een maagverkleining?

Omdat een maagverkleining een ingrijpende operatie is waar, zoals bij iedere operatie, risico’s aan verbonden zijn en de ingreep bovendien permanente gevolgen heeft voor jouw levensstijl, wordt deze ingreep enkel aangeboden aan volwassenen met een ernstig overgewicht (een BMI > 40) die op geen enkel andere manier het nodige gewicht kunnen verliezen.

Je komt eveneens in aanmerking wanneer je ziektes hebt die verergeren door het overgewicht - zoals diabetes, een hoge bloeddruk of slaapapneu. Kom je in aanmerking, dan moet je daarnaast ook steeds een uitgebreid onderzoek ondergaan bij verschillende specialisten. Een diëtist, chirurg en psycholoog, zullen onderzoeken of jij geschikt bent voor een bariatrische ingreep en of jij daar fysiek en mentaal klaar voor bent.

Aan welke voorwaarden moet je voldoen voor een maagverkleining?

  • Je bent volwassen (+18j.)
  • Minimum 1 jaar diëten levert bij jou onvoldoende gewichtsverlies op
  • Je hebt ernstig overgewicht (BMI van 40 kg/m² of meer)
  • Je hebt overgewicht (BMI vanaf 35 kg/m²) en kampt met één van de volgende aandoeningen: Diabetes, slaapapneu, hoge bloeddruk ondanks de inname van verschillende geneesmiddelen of je hebt een eerdere mislukte ingreep gehad.
  • Je bent onderzocht door een team van specialisten en hebt goedkeuring gekregen voor de ingreep.

Enkel in speciale gevallen wordt er afgeweken van deze voorwaarden. Indien niet aan deze voorwaarden wordt voldaan, moet je de ingreep ook zelf betalen, zonder tussenkomst van een ziekteverzekering.

In sommige gevallen wordt de ingreep niet uitgevoerd omwille van risicofactoren en/of mentale overwegingen. Dit kan o.a. bijvoorbeeld voorvallen wanneer je ouder bent dan 65, je alcohol- of drugsproblemen hebt, je ernstige aandoeningen hebt aan je longen of hart, vaatziektes hebt of lijdt aan eetstoornissen.

Hoeveel moet je bmi zijn voor een maagverkleining?

Je BMI moet minstens 35 kg/m² zijn, indien je kampt met problemen zoals diabetes, slaapapneu of een hoge bloeddruk of indien een eerdere maagverkleining niet succesvol was. Je komt ook in aanmerking indien je BMI hebt van meer dan 40.

Naar boven ⏫

Wat zijn de risico’s van een maagverkleining?

Een maagverkleining is niet zonder risico. Maar hoewel er risico’s aan verbonden zijn, wegen de voordelen zwaarder door dan de nadelen. Mensen met morbide obesitas verliezen gemiddeld 15 tot 20 jaren van hun leven. Onderzoek toont aan dat mensen met zware obesitas niet opereren veel gevaarlijker is dan ze wel te opereren. Dat neemt niet weg dat er dankzij de zwaarlijvigheid van de patiënt nog steeds een risico is op een hartinfarct en longembolen.

Daarnaast zijn er nog enkele specifieke risico’s verbonden aan deze operatie:

  • Infectie: Soms ontstaat er een infectie in de wonde, een blaasontsteking, nierbekkeninfectie of een longinfectie.
  • Nabloeding: dit wil zeggen dat er bloeding ontstaat in de plek waar je geopereerd bent. Zo’n 2% van alle patiënten krijgt nabloedingen. Dit kan resulteren in een nieuwe operatie.
  • Het lekken van inhoud van de maag of darm: dit komt soms voor doordat er een gaatje ontstaat op de plek van de hechting of nietjes. Soms veroorzaakt dit een buikvliesontsteking, waarvoor opnieuw een operatie nodig is.
  • Trombose: een trombose wil zeggen dat er een propje in je bloedvaten ontstaat. Dit kan gevaarlijk zijn. Om dit risico tegen te gaan krijg je bloedverdunners voor je operatie.
  • Ongemakken door narcose: zoals dit bij iedere operatie onder narcose het geval is, heb je risico op enkele klachten zoals vermoeidheid, hoofdpijn en een loom gevoel.
  • Darminfarct: kan optreden als de bloedvaten die verantwoordelijk zijn voor de bloedvoorziening van de dikke en de dunne darm ernstig vernauwd of zelfs afgesloten zijn. Als de bloedvaten in de darm afgesloten zijn, komt de bloedvoorziening in een groot deel van de darmen in gevaar. Het kan leiden tot het afsterven van een gedeelte van de darm.

Naast deze risico’s moet je je goed bewust zijn van de gevolgen van deze operatie op jouw levensstijl. Een bariatrische ingreep heeft een blijvende invloed op je manier van leven. Je zal snel afvallen maar sommigen ervaren een grotere voedselgevoeligheid, een grotere kans op maagstenen of zelfs brandend maagzuur. Daarnaast kan je je sneller misselijk voelen en kan je kampen met overtollige huid. Bovendien lijd je ook een vitamine- en mineralentekort bij het eten, die moet aangevuld worden door het nemen van vitamines en mineralen. Dit vitamine-en mineralentekort vul je gemakkelijk aan met Barinutrics® vitamines en mineralen, te verkrijgen in de (online) apotheek.

Naar boven ⏫

Wat zijn de voor- en nadelen van een maagverkleining? 

Een maagverkleining is een weloverwogen beslissing die je maakt. Zoals bij iedere ingrijpende beslissing zorg je best dat je voldoende geïnformeerd bent over de voor- en nadelen. 

Een maagverkleining heeft heel wat voordelen, zeker voor patiënten die moeite hebben met afvallen. Zo is het litteken klein en wordt gewichtsverlies een stuk eenvoudiger. Onderschat echter de nadelen niet. De ingreep is niet zonder risico, heeft effect op je levensstijl en de kans bestaat dat je overtollige huid krijgt. 

Ga zeker in gesprek met je huisarts, chirurg, diëtist of apotheker. Een aantal ziekenhuizen organiseren zelf informatiesessies waar je terecht kunt voor meer informatie. Er bestaan zelfs obesitascentra of obesitasklinieken die samen met jou een traject uitstippelen dat je helpt om te groeien naar een gezonde levensstijl. Een groep van specialisten zal per patiënt een optimale behandeling voor het overgewicht voorstellen, steeds in overleg met de huisarts. Dit heet men een multidisciplinaire aanpak.

Meer lezen over de voor- en nadelen van een maagverkleining?.

Naar boven ⏫

Wat houdt de voorzorg van een maagverkleining in?

De voorzorg kan verschillen per persoon en per ziekenhuis. Maar wat kenmerkend is voor een succesvolle aanpak, is de multidisciplinaire aanpak die meer en meer wordt toegepast. Dit houdt in dat er gekeken wordt naar jouw medische en persoonlijke gegevens, vanuit het medisch standpunt, fysiek, psychologisch en ook vanuit dieet-standpunt.

Zo gaat een diëtist gaan kijken naar de geschiedenis van je gewichtstoename, je eetgedrag en je levensstijl.  De psycholoog zal samen met je overlopen welk impact de operatie kan hebben en zal kijken of je er al klaar bent voor de veranderingen die op je pad gaan komen. Een psychologisch onderzoek is wettelijk verplicht om de operatie vergoed te krijgen.Men gaat als het ware met een volledig team gaan kijken wat voor jou het beste traject is. Indien een maagverkleining aan de orde is, zullen ze ook op basis van jouw individuele evaluatie een aanbeveling doen welke type ingreep voor jou het meest geschikt is.

Hoe lang duurt het voortraject van een maagverkleining?

Het voortraject is een heel belangrijk onderdeel in het slagen van de behandeling. Het zorgt er niet alleen voor dat je goed voorbereid bent maar dat je ook klaar bent voor jouw nieuwe start nadien.

Het voortraject is afhankelijk van de aanpak van het ziekenhuis en jouw arts. Vraag zeker hoe dit traject in elkaar zit en welke stappen ondernomen zullen worden. Gemiddeld duurt dit traject een 2-tal maanden.

Naar boven ⏫

Hoe verloopt de operatie van een maagverkleining?

Een maagverkleining is een ingrijpende gebeurtenis. Zowel voor de ingreep als op de dag van de ingreep zullen er heel wat zaken staan te gebeuren. Wij bezorgen jou hierbij alvast een informatieve basis die je samen met jouw behandelende arts kan bespreken.

Meer lezen over het verloop van de ingreep?

Naar boven ⏫

Hoe verloopt het herstel na een maagverkleining?

Combineer twee gouden regels!

Een eerste gouden regel is luisteren naar je lichaam. Terwijl de ene persoon zich zeer snel goed voelt, heeft de andere wat meer tijd nodig voor herstel.

Een tweede gouden regel is luisteren naar het advies van je chirurg of arts en zijn of haar advies zo nauwkeurig mogelijk op te volgen. Uiteraard zal een van de aanbevelingen zijn om na de operatie voldoende te blijven bewegen. Maar… put je lichaam niet onnodig uit. Lichte inspanningen zoals wandelen en fietsen lukken een paar dagen na de ingreep. Zwaardere inspanningen zoals duursporten, krachttrainingen en jawel huishoudelijke activiteiten doe je best niet binnen de eerste zes weken. Veel patiënten vragen zich ook af wanneer ze zich mogen wassen. Jezelf douchen kan gerust de dag na de operatie. Om in bad te gaan, moet je steeds goed nagaan of je wonden reeds volledig genezen zijn om verdere complicaties te voorkomen.

Hoe lang duurt het herstel na een maagverkleining?

Dit varieert van persoon tot persoon, maar gemiddeld gezien spreekt men van 3 tot 6 weken. Je lichaam zal zelf aangeven als het hersteld is. De eerste weken zal je je ongetwijfeld nog vermoeid voelen. Dat is niet alleen een gevolg van de operatie en de narcose, maar ook door het feit dat je aanzienlijk minder kunt eten.

Naar boven ⏫

Waar moet ik op letten na een maagverkleining?

Na een maagverkleining zal je minder voedsel kunnen eten en krijg je snel een verzadigd gevoel. Een diëtist zal je verder helpen met jouw eet en drinkpatroon. Enkele tips:

  • Eet langzaam en kauw goed;
  • Drink en eet niet samen. Een half uur na het eten mag je wat drinken maar vermijd frisdrank of dranken met koolzuur;
  • Eet gezond;
  • Stop met eten zodra je het gevoel hebt dat je genoeg hebt gegeten;
  • Alcohol drinken kan maar hou er rekening mee dat je sneller dronken zal worden.

Doe ieder jaar een bloedonderzoek om te kijken of je nog voldoende vitaminen, mineralen en eiwitten in je bloed hebt. Dit is onafhankelijk van het type ingreep je ook kiest.

Vul jouw eventuele tekorten aan met speciaal ontwikkelde multivitamines. BariNutrics® voorziet een unieke mix van actieve vitamines en goed opneembare mineralen in de juiste hoeveelheden. Aangezien de tekorten individueel kunnen verschillen en niet enkel afhankelijk zijn van de type ingreep is een complete multivitamine met 200 % referentie-inname aangewezen. BariNutrics® Multi met 200 % R.I. is geschikt voor elke type. Bij extra individuele noden, kan je kiezen voor vb. extra ijzer, zink of extra vitamine B12.

Na de ingreep heeft je lichaam ook nood aan extra calcium. Calcium is belangrijk voor het behoud van sterke botten en tanden. Onze Multivitamines bevatten geen calcium omdat dit enerzijds veel volume inneemt en het anderzijds de opname van andere mineralen kan belemmeren als deze gelijktijdig worden ingenomen.

Eiwitten zijn nodig voor een goede opbouw van cellen en weefsels. Na de ingreep kan het moeilijk zijn om dagelijks de aanbevolen hoeveelheid eiwitten via de voeding in te nemen. Een extra eiwitsupplement kan aangewezen zijn bij minder eiwitinname of om tekorten aan te vullen.

Naar boven ⏫

Wat mag je eten na een maagverkleining

In het algemeen start men na de ingreep eerst met vloeibare voeding, daarna half-vaste voeding en na de herstelperiode kan je weer overweg met normale voeding.

Het is belangrijk om op zoek te gaan naar een evenwichtig voedingspatroon en rekening te houden met de voedingsadviezen van de diëtist. Ga voor gezonde voeding, beperk de inname van vetten, aangezien ze trager verteerd worden en minder goed worden opgenomen door de dunne darm. Tracht wel voldoende onverzadigde vetsoorten zoals vis op te nemen aangezien het lichaam wel nood heeft aan vetten. 

Hou tenslotte rekening met kleinere porties, eet langzaam en kauw goed. Tracht voldoende eiwitten te eten om je spieren te behouden of aan te sterken. Je kan deze halen uit vlees, vis, kip, ei, zuivelproducten… Beperk of vermijd echter wel suiker. Verkies dus water boven een glas frisdrank.

Inspiratie nodig? Ontdek enkele gezonde recepten hier.

Naar boven ⏫

Waarom zijn vitamines belangrijk na een maagverkleining? 

Na een maagverkleining kan je minder eten en is er een verminderde opname van vitamines, mineralen en eiwitten uit de voeding. Zowel bij de sleeve en de maagomleiding (bypass) is dit het geval. Een tekort is onvermijdelijk. Om deze tekorten aan te vullen en om goed te functioneren is levenslange inname aanbevolen. De gewone standaard multivitamines volstaan niet, ze zijn vaak te laag gedoseerd en worden vaak niet goed opgenomen in ons lichaam.

Naar boven ⏫

Hoeveel kost een maagverkleining?*

De prijs voor een maagverkleining kan je opsplitsen in twee delen. Eerst en vooral heb je de screening waar een kost van 146 euro aan vasthangt. De screening gebeurt door een team van een coördinatoren, psychologen, diëtisten, kinesitherapeuten en endocrinologen. De mutualiteit komt hierin tussen, maar het bedrag van tussenkomst is verschillend van mutualiteit tot mutualiteit.

Vervolgens heb je de effectieve kostprijs voor de maagverkleining. Indien je hiervoor in aanmerking komt, wordt er opnieuw een document opgesteld die richting de mutualiteit gaat. Als het document voldoet aan de wettelijke criteria en er is een multidisciplinair overleg geweest dan is de ingreep op het vlak van ereloon op een standaard kamer volledig gratis. Het materiaal die wordt gebruikt voor de ingreep kost 2 600 euro. 60% van dit bedrag wordt door je mutualiteit terugbetaald. De overige 40%  moet je zelf voorzien. Afhankelijk van je hospitalisatie wordt die 40% gedeeltelijk of volledig terugbetaald.

Na de operatie wordt er een opvolging voorzien van 2 jaar waarbij de patiënt regelmatig langsgaat bij de psycholoog, diëtist, chirurg, endocrinoloog, kinesist en dit traject kost 427 euro.

(*) Bovenstaande bedragen zijn een indicatie.

Naar boven ⏫

Wanneer krijg je een terugbetaling voor een maagverkleining?

In België heeft het RIZIV een aantal voorwaarden om over te gaan tot vergoeding. Je moet:

  • 18 jaar zijn
  • Minimum 1 jaar een leefstijl- en dieetbehandeling hebben gevolgd zonder resultaat
  • Een multidisciplinaire beoordeling hebben gekregen
  • Een BMI hebben van >40 kg/m²
  • of een BMI hebben van >=35 kg/m² en

    • type 2 diabetes of
    • een arteriële hypertensie die resistent is tegen behandeling met 3 antihypertensiva of
    • slaapapneusyndroom of
    • een eerdere mislukte bariatrische ingreep hebben ondergaan

Na terugbetaling door het RIZIV blijft er een bijdrage voor jouw rekening (bedieningsapparatuur, privékamer of toeslag). Dit bedrag kan gedekt worden door een aanvullende hospitalisatieverzekering, als je die hebt. Sommige mutualiteiten komen tussen voor terugbetaling of deelname aan verschillende diëtetiek-, psychologie- en sportsessies. Het is handig om navraag te doen bij jouw ziekenfonds.

Naar boven ⏫

Waar kan ik online terecht met mijn vragen of om mijn ervaringen te delen?

Online zijn er heel wat groepen te vinden waar je in contact kan komen met mensen die een maagverkleining hebben ondergaan, mensen die aan het wachten zijn op hun ingreep of mensen die nog aan het twijfelen zijn om de stap te wagen. Hieronder wat links naar deze groepen.